طعم گیلاس : نقد سینمای ایران (3)

طعم گیلاس نقد سینمای ایران فهرست اجمالی: پیش درآمد / نقد اثر / شناسنامه ی کامل فیلم / تصاویر درباره­ی کتاب: کتابِ طعم گیلاس نقد سینمای ایران،‌نوشته‌ی سعید عقیقی می‌باشد که از سوی انتشارات سفیدسار به چاپ رسیده است. چرا تک‌نگاری فیلم ایرانی؟ شاید به این دلیل که مفهوم نقد فیلم در نشریه‌های سینمایی میان یادداشت فیلم و مطالب تئوریک ‌شبه‌علمی گرفتار آمده و به ‌نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت راه نجاتی داشته باشد. اگر در دهه‌ی 1360 و 70 فضای نقد فیلم به یکی دو نشریه و چهار پنج نقد محدود می‌شد، امروزه شکل خطرناک‌تری از هژمونی بر فرهنگ انتقادی سایه انداخته است: مجموعه‌ای آشفته از صداهای گوش‌خراشی‌که ثابت می‌کنند نقد فیلم یک حرفه‌ی نیمه‌وقت است و منتقد فیلم ‌اعتباری ‌موقت. فراوانی منتقدان فیلم وکمیابی نقد، درآمدن مطالب به جامه‌ی نادیدنی‌ِ امپراتوروار ِشبه‌فیلسوف، شبه‌نظریه‌پرداز، شبه‌منتقد، شبه‌تاریخ‌نویس و بسیار شبیه به کار‌خانه‌‌های مونتاژ صنعتی که همه چیزشان خارج از مرزها ساخته و سپس وارد می‌شود، اما به جنس سرهم‌بندی‌شده‌ی خود عنوان تولید می‌دهند. در این شرایط، اتفاقا نیاز به «نقد»، در مفهوم انحصاری خود، و قرار دادن فیلم به عنوان گرانیگاه، و نه حاشیه‌ای بر اصل موضوع، بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. این مجموعه ادامه‌ی کوششی‌ست که تقریبا بیست سال پیش آغاز شد، و امیدوارم بتواند دست‌کم با چند فیلم ادامه یابد. طعم گیلاس، تک نگاری درباره یکی از مهم ترین فیلم های کیارستمی، اولین بار در اواخر دهه 70 به چاپ رسیده، اما ویراست یا تحریر تازه اش به تازگی منتشر شده است. عقیقی از برجسته ترین و البته بی تعارف ترین منتقدان سینمایی روزگار ماست و ضمن بررسی این فیلم به دیگر فیلم های کیارستمی هم پرداخته.